Leer je in 2032 vaardigheden als gesprekken voeren met een VR-bril op? En krijgen natuurkundestudenten in 2050 les van Einstein? In een interview vertellen Theo Schijf (hoofd software-ontwikkeling van Kurve) en Mamadou Diallo (senior software engineer) hoe zij het onderwijs van de toekomst zien en de rol van Kurve hierin.

Theo: ‘Op de ontwikkelafdeling van Kurve zijn we druk met het ontwikkelen en verbeteren van functionaliteiten in onze online leermiddelen, waaronder Numo. Maar we denken ook na over wat er in de toekomst mogelijk is en spelen daar in gedachten op in. Hoe kunnen we het onderwijs verrijken met artificial intelligence (AI) en een virtuele wereld of de metaverse?’

Mamadou: ‘Het zou nu bijvoorbeeld al mogelijk zijn om vanuit je luie stoel het Louvre te bezoeken en schilderijen te bekijken. Ik kan mij voorstellen dat leerlingen in de toekomst niet meer in een fysiek klaslokaal onderwijs krijgen van één docent. Met een VR-bril op kunnen leerlingen dan lessen volgen van docenten over heel de wereld, doordat er een steeds grotere metaverse is ontstaan waarin wij kunnen vertoeven.’

3D-wereld

Theo: ‘Als we die voorstelling wat dichter naar ons toe brengen, zie ik voor me dat we in de nabije toekomst een 3D-wereld in Numo creëren. Als we daarbij faciliteren dat docenten les kunnen geven aan leerlingen van verschillende scholen, kan dit een stuk van de oplossing zijn van het lerarentekort. En dan zou een docent die uitblinkt in een bepaald onderwerp uitleg kunnen geven aan een veel grotere groep dan we nu gewend zijn.’

Mamadou: ‘Als je hierop voortborduurt, zou je een robot zo met AI kunnen programmeren dat hij Albert Einstein wordt die een college natuurkunde geeft aan studenten van onze tijd. In dat geval heb je het niet meer over een computer en zie je geen verschil meer tussen een leraar en een AI-robot-leraar.’

Theo: ‘Ik denk hier iets anders over dan Mamadou. Ik zie het nog lang niet voor me dat onderwijs wordt overgenomen door AI. Als innovator is het de kunst om leidende concepten los te laten als je over de toekomst nadenkt. Zo zei Henry Ford: “Als ik mensen had gevraagd wat ze wilden, hadden ze gezegd: ik wil een sneller paard.” Dan zou gekeken worden hoe je een paard harder kunt laten rennen en was de auto niet uitgevonden. Daarom willen wij nauw contact met scholen die out of the box denken en zijn nieuwsgierig naar de drijfveren van die scholen. Wat willen zij écht? Waar zijn zij werkelijk naar op zoek?’

Computers die denken als mensen

Theo: ‘De meeste bots [computerprogramma’s die op een autonome manier taken uitvoeren die normaal door mensen uitgevoerd worden] die je nu ziet, zijn nog te dom om iemand echt te kunnen helpen, maar de slimmere gaan er echt komen. Dan lijkt het alsof een leraar lesgeeft aan duizenden leerlingen tegelijk, maar in feite communiceert de leraar met duizenden individuen tegelijkertijd. Dat is gepersonaliseerd onderwijs in de meest ultieme vorm! Tijdens webcasts gebeurt dat in wezen al. Naast de spreker zijn er mensen die allerlei vragen van deelnemers beantwoorden. Het lijkt of de spreker één op één contact met je heeft. Alleen de vragen die voor een breed publiek zinvol zijn, worden aan de centrale spreker doorgespeeld en algemeen beantwoord.’

Wisselwerking leerling en computer

Theo: ‘Wat op dit moment mogelijk is in Numo is via een persoonlijke route reken- en taalvaardigheden in te oefenen. Daar voegen wij als makers telkens nieuwe dingen aan toe. Momenteel zijn we bijvoorbeeld bezig met het ontwikkelen van belevingsvideo’s voor rekenen, waarmee we meer aansluiting vinden met de leefwereld van mbo-studenten. In feite zoeken we voortdurend naar een optimale wisselwerking tussen de docent en alles wat technisch gezien mogelijk is. Daarbij zal de docent niet vervangen worden, maar zijn rol transformeert in de tijd.’

Mamadou: ‘Door data-uitwisseling zal de computer leerlingen steeds beter begrijpen en daardoor steeds beter kunnen helpen. Een computer signaleert bijvoorbeeld dat een leerling moeite heeft met een bepaalde rekenhandeling en toont vervolgens een filmpje met een uitleg die aansluit bij wat deze leerling nog niet begrijpt. Of de computer concludeert op basis van het gedrag dat de leerling niet lekker in zijn vel zit en stelt vervolgens coachende vragen om hem vooruit te helpen.’

Theo: ‘En dat gebeurt nu al in Numo. Op basis van het oefengedrag van leerlingen, krijgt een leerling aansluitende instructie, oefenstof en feedback aangeboden. Dat bevordert de motivatie van leerlingen. Een volgende stap kan bijvoorbeeld zijn dat het programma het advies geeft om op een ander tijdstip te oefenen, omdat een leerling ’s ochtends meer vooruitgang boekt dan laat in de middag. En als dat voor de meeste leerlingen geldt, kan het programma een signaal aan de docent geven dat zijn leerlingen beter op een ander moment kunnen oefenen.’

De nabije toekomst

Theo: ‘We zijn voortdurend aan het brainstormen over de toekomst. Numo is al aardig slim en toetsresultaten van LVS-toetsen, zoals onze eigen Testsuites, maar ook Diatoetsen, TOA-toetsen, JIJ!-toetsen en de toetsen van AMN, kunnen worden gekoppeld aan Numo. Vervolgens maken leerlingen sprongtoetsen in Numo. Die onderzoeken over welke leerdoelen een leerling heen kan springen omdat hij deze al beheerst. Dit willen we met behulp van software of neurale netwerken (AI) nog verder verfijnen, zodat iemand echt alleen maar dat oefent waar hij iets van leert. In dit geval zijn we dus wél even aan een sneller paard aan het werken.’